Friday, October 12, 2007

Сан Франциско хотноо бороо орлоо


(Уянга сумын зүүнтэйх Дойтийн энгэр)

Нарлаг Кальфорн мужийн Сан Франциско хотын хойгт бороо орох нь нэн хoвoр билээ. Өнөөдөр өглөө эртлэн намуухан бороо шиврэн орж эхэллээ. Японд өнгөрүүлсэн бороот өдрүүдийг дурсан саналаа. Цааш ургуулан бодох тутам борооны дараа давхар солонго татсан Дойдын энгэрт хөл нүцгэн мөөгний буурь хэсэн жирийлгэж яваа балчирхан бага нас маань улам тодорлоо. Нүүдэлчдийн ертөнцөд өсч өндийсөн надад монгол ахуйг гүн мэдрүүлдэг ийм нэгэн шүлэг санаанд буусан болохоор түүнийгээ уншигч авхай таньтай хуваалцахаар сэтгэл тэмүүлэв.

Данзангийн Нямсүрэн

ДӨРВӨН УЛИРАЛ


Бороо ганц нэг дусах нь сайхан
Борог өвс норсон байх нь сайхан
Хаврын цас гэр лүү урсах нь сайхан
Хаа нэгтэй шувууд ганганах сайхаан.

Алтан хараацай дэргэдүүр нисэх сайхан
Аяны хүн манай уяанд буух сайхан
Айлын маань айлд бүсгүй байх сайхан
Айл нүүж ирэх сайхаан.

Хангайн бороо гэнэт асгах нь сайхан
Харанхуйн дунд цахилгаан гялбах нь сайхан
Хонон өнжин бороо зүсрэх нь сайхан
Холоос гийчин ирэх сайхаан.

Шаргал талын өвс халиурах нь сайхан
Шанхны үзүүрт салхи нь сэвэлзэх сайхан
Сартай шөнө бухал дээр унтах сайхан
Чамайг зүүдлээд газарт ойчих нь сайхаан.

Үе үе бороо амc xийх нь сайхан
Өлгөсөн цувнаас ус дуслах нь сайхан
Үүлэн чөлөөнөөс нар гарах нь сайхан
Үүдээр болжморууд нисэн өнгөрөх сайхаан.

Шөнө дөл хүлэг морь янцгаах сайхан
Шүлэг нойрноос сэрж орчлонг бодох сайхан
Өрхний завсраар гэгээ орох сайхан
Өглөө болох сайхаан.

Цайран цайран бороо орох нь сайхан
Цавьдар морьтой хүн наашаа давхих нь сайхан
Борооноос өмнө ирлээ гэж ярих нь сайхан
Боржигон эмээлээ аваад орж ирэх нь сайхаан.

Сартай толгодод ингэ гунганах нь сайхан
Шанзны үзүүрт айманай суух сайхан
Шаргал дөл угалзлан гал ноцох нь сайхан
Царай зүс бүдэг бадаг гэрэлтэх нь сайхаан.

Хөх лонхон тогруу дуугaрах сайхан
Хөдөө цайдамд борооших сайхан
Анирхан ахуйд цэцэг дохих сайхан
Аадрын өмнөх байдал сайхаан.

Тооноор сар гэрэлтэх сайхан
Тогоотой сүүнд тусах сайхан
Шөнө орой гарах сайхан
Чөдөртэй морьд туриглах сайхаан.

Шиврэн шиврэн бороо орох сайхан
Ширгэ зүлэг ногоорох нь сайхан
Зүүн өмнө солонго татах сайхан
Зүсэр бороо гэрэлтэх сайхаан.

Гэгээн борооны усыг тосох сайхан
Гэзэг үсээ хүүхнүүд угаах сайхан
Агь хүмүүлийн үнэр сэнгэнэх сайхан
Аяcxан бодол хол ойрыг санах сайхаан.

Үдшийн бүрийгээр ирэх сайхан
Үүрийн гэгээгээр явах сайхан
Өнгөт дэлхий нь уяран уйлмаар сайхан
Өргөн хорвоо нь дуулан жаргамаар сайхаан.

Эх нутаг минь шүлэг шиг сайхан
Эх орон минь дуу шиг сайхан
Эргэх дөрвөн цагт амьд явах сайхан
Эрээнцавд бороо орох сайхаан.

2007.10.12

(Онгийн голын хөвөөнөөс Өвөр Хятрууны нуруу)

5 comments:

ganga said...

Та сайхан газар жирийж өсчээ. Гоё шүлэг байна.

Д.Цэрэнбат said...

Ereentsavyn Naymduren guyai gej egel bor amidralyn ho'g egshigiig setgel gijigduulen hanginuuldag hun gej sonsoj baisan. Ene shuleg ni uneheer egelgui sanagdav.

Baatar maani nutgaa, Boroogoo sanaj dee. :)

Ter ahuid tevdej sandarch baisan buhen ergeed bodohod saihan buhnii deej baisan baih yum daa.

Aadryn o'mnoh salhi adsaga hiisgeh ni saihan
Argalyn buteelegiin hultaas huid ho'orhon ni saihan gej uu hi hi

gegeen said...

sain baina uu, australia-s orj irj baina. tanii emailiig olj ogooch gej humuus nadad haaya handah yumaa. ta gegeen_au@yahoo.com ruu email bicheerei. pls

j.ni:
--------------

Sain uu?

Tun saikhan medeetei, sanaa avahaar e-mail iruulsend bayarlalaa. Bi heden
jiliin umnu Sh. Baatar-n Tsahim urtuu-d handsan e-mailuudiin shimten unshdag
baij bilee. Herev bolomjtoi bol ter hunii e-mail hayagiig olj ugch tus bolno
uu.

Bi end Perth, Australia-d “Mongolin Soelin Tuv” ” or Mongolian Cultural
Centre” baiguulah sanaa uvurluj yavdag. Ene talaar suuliin heden jil bodoj,
tuluvluj yavaa. Zarim neg uil ajillagaag huviaraa yavuulj uzsen, erelt
heregtsee baigaa bolohoor buteh bolno gej naidaj yavdag. Mongolin talaar
garsan nom, DVD -ni talaar Book Club-d ochij lecture hiij, bas yariltslaga
yavuuldag. Endhiin humuus tun ih sonirhoj, huleej avdah shuu.

Erhem hundet Sh. Baatar-s asuuj, yariltsah, zuvlulguu avah zuil ih baigaag
min hargalzan uzej, e-mail hayagiig n olj tus bolno uu. Please …

Tserenkhand
Perth, Australia

Buyan said...

Yostoi saikhan shuleg bna, huduu nutag mini todoos tod haragdaj bna.

Dairii said...

Jinhene Mongol ahui hanhalsan,hachin saihan shuleg olj unshsandaa mash ih bayartai baina.Ene shulgiig niitelsend tani mash ih bayarllaa.